Aandachtig speurde ik naar aanwijzingen in het landschap. De pracht van een kleurrijke vallei en vele wolkenformaties bracht me uit mijn concentratie. Mijn hemel. Even was ik de stille genieter die alles wat hij zag tot zich nam. Wat een plezierige noodzaak. Zorgvuldig schoot ik een prachtplaatje met mijn BrainCam, daarna richtte ik de focus op iets belangrijkers. Als deltist (bestuurder van een deltavleugel, red.) zijn mooie uitzichten slechts bijzaak. Waar het echt om gaat is het indirect waarneembare. Bestudeer de (weers)omstandigheden en weet waar je aan begint. Dat deed ik in alle rust, totdat een tiental mede-deltisten mij op de vlonder vergezelden. Na wikken en wegen oordeelden we dat de tijd was aangebroken. Vliegen zullen we. Voordat het zover was had ik een kort onderonsje met iemand van de oude garde. Door zijn gemoedelijke houding en amicale omgang was het een makkelijke gesprekspartner. Met al zijn ervaring diende hij als mijn informele praatpaal. We klikten en zaten vaak op dezelfde golflengte. Daarom besloot ik hem op een open maar persoonlijke vraag te trakteren. Ik was benieuwd naar zijn reactie. Spontaan vroeg ik op een luchtige toon naar zijn geheim. De gebruikelijke lach verdween, zijn gezicht trok strak. ‘’Doen alsof’’, zei hij droogjes. Zo dan. De beste man heeft gesproken: kort maar krachtig en recht voor zijn raap. Heerlijk. Glimlachend wisselden we een blik uit, daarna liepen we zwijgend naar onze vleugels.
De eenvoudige diepgang van zijn antwoord spreekt boekdelen. Zo’n vraag kan op tig manieren geïnterpreteerd worden. Velen slaan dicht of stellen zich defensief op. Hij gaf echter geen krimp. Met een ferme ruk verdween de dobber de diepte in. Ik had flink beet, deze vis liet zich niet zonder slag of stoot binnenhalen. Onder mijn vleugel liet ik de vangst even bezinken. Ha, wat een grappenmaker. Met de nodige (zelf)spot nam hij het allemaal niet zo serieus. Tegelijkertijd wist hij precies waar hij mee bezig was. Zijn ‘geheim’ leek het resultaat van een bepaalde blik, persoonlijkheid, manier van denken en levenservaring. Prompt werd ik deelgenoot van een kraakheldere en allesomvattende samenvatting. Opeens werd het volstrekt logisch. Ja. Ja! Het overstijgt het persoonlijke. Deze wijdverspreide houding is dé manier om in het leven te staan. Doen alsof we het allemaal zo goed weten en alles onder controle hebben. Doen alsof we onoverwinnelijk zijn en altijd alles goed gaat. Doen alsof we weten waar we mee bezig zijn, ergens om geven en altijd ‘de waarheid’ in pacht hebben. Hele volksstammen houden zowel in woord als daad continue de schijn op. Loop de social media profielen erop na, beluister de voorspelbare clichéantwoorden op de standaardvragen, zie de pokergezichten. Velen zijn bedreven om vooral géén kwetsbaarheid of onzekerheid te tonen, resulterend in een kenmerkende uitdrukkingsarmoede. Influencers en trendwatchers zijn het met elkaar eens: de hoge vraag naar #DoenAlsof veranderd voorlopig niet. Geen zorgen, #DoenAlsof valt binnen de wetgeving en sociaal-maatschappelijke kaders. Slim bekeken en goed gehandeld dus. De wereldwijde verkoop met goedkope duurkoop is in volle gang. Wees er snel bij want op is op!
Het was mijn beurt om het luchtruim te verkennen. Mijn leven hing letterlijk aan een enorme vlieger, dus Ik rende de longen uit mijn lijf. Hoewel mijn kop ver boven het maaiveld lag, was de angst voor gezichtsverlies irrelevant. Doe het goed of ga ten onder. Dit was geen tijd om buiten de (zeil)boot te vallen, uit een veilige boei die boven de grote diepte dreef. Het is een dansje met moeder natuur wat nauw luistert. Zorgvuldig danste ik met haar. Slaafs volgde ik haar passen, zij bepaalt het tempo. Op een gegeven moment was ik wel uitgewaaid. Door het visioen van ijskoud bier dook ik hard naar beneden. Eenmaal in het dal pakte ik het zooitje snel in. Zo, en nu is het de hoogste tijd voor ongein. Deltavleugels passen prima op dakdragers, maar je kan je er net zo goed zelf op liggen. Ik en mijn medegabber zaten vol goede ideeën. Foute Eurodance op en gaan met die banaan! Captain Jack en de Vengaboys maakten de debiele actie helemaal af. Als volgroeide kerels hadden we de grootste lol. ‘Nee, dat kan écht niet!’ Nou, wel dus. Met dit soort fratsen lieten we onze voornaamste burgerplicht na: het dragen van het keurslijf der ‘volwassenheid’. Het zit ons voor geen meter. We zijn geen brave burgers die met visitekaartjes kwartetten. Dodelijk serieuze gezichten in verstikkende maatpakken schrikken ons af. Ingestudeerde riedeltjes of gemaakte spelletjes zorgen voor jeukende handen. Van blaaskaken en poppenkasten krijgen we de kriebels. Hoe meer blikken daklozenbier we opentrokken, hoe duidelijker dit alles werd.
Tijdens de zonsondergang waren we verbrand, aangeschoten en openhartig. Onder het nodige gelach kwamen we tot een luchtige conclusie. Doen alsof is meer dan iemands ‘geheim’; het is een breed toepasbare slagzin. Situaties te over. Tijdens het pinnen komt een belangrijke melding in beeld. ‘Wij doen allemaal alsof getallen en symbolen echte waarde vertegenwoordigen.’ Op begraafplaatsen staat het op de ene na de andere grafsteen: ‘Op het sterfbed na deed ik heel mijn leven alsof’. Voor het vreemdgaan doe je de trouwring af om tegen diegene te zeggen: ‘Tegenover de buitenwereld doe ik alsof ik de goedheiligman ben’. Een management samenvatting van een multinational is eveneens geschikt. ‘Met onze belastingvrije miljardenwinsten doen de stakeholders alsof ze hun impact op de samenleving serieus nemen’. Spotjes voor politieke partijen misstaan ook niet: ‘Wij praten oneindig veel maar doen uiteindelijk ook maar vaak alsof uw stem de doorslag geeft’. Zo kan je nog wel even doorgaan. Gebruik in alle situaties koeienletters, een luide toon of beide. Doe dat omwille de duidelijkheid altijd en overal. Doe toch lekker normaal, doe toch lekker alsof. Knutsel creatief met taal en beeld, mogelijkheden te over. Weet wel dat doen alsof ten koste gaat van eerlijkheid, openheid van zaken en essentiële antwoorden. Weet dat #DoenAlsof een keerzijde heeft. God zij met hen die gevallen zijn.
Doen alsof werkt prima als je het ‘ver’ wilt schoppen in de collectieve wapenwedloop, verder heb je er bar weinig aan.
> Klik hier voor het totaaloverzicht als dit verhaal naar meer smaakt <